Pages

Friday, January 27, 2017

QUÊ TÔI VỚI HAI MÙA MƯA NẮNG

ptmai
 “ Làng quê một bước càng ngao ngán,
Mấy kẻ tình chung có thấu là? …”
Bà  Huyện Thanh Quan

Mưa bắt đầu rơi lác đác, chấm lóm đóm như những cánh hoa vương vãi trên mặt đất dưới bầu trời chiều nhiều mây sẫm đục và ướt lạnh, cuồn cuộn phủ kín dần xuống lưng chừng sườn Trường Sơn phía tây của những ngày mới vào đông, báo hiệu một cơn mưa nguồn sẽ tuôn nước dữ dội trong vài giờ sắp tới. Chỉ một đêm thôi, nước lũ tràn về ngập trắng đồng ruộng và làng xóm từ bờ tây quốc lộ trải rộng tới Hòa Kiến, Hòa Quang, Hòa Thắng và bao vây Hòa Trị
như một quần đảo, thấp thoáng những mái nhà tranh đàng sau lũy tre xanh gục ngọn đong đưa theo từng cơn gió giật phũ phàng giữa biển nước mênh mông…

Sau vụ gặt mùa tháng tám vừa xong, lúa khô ráo được chứa vào bồ lớn trên gác, trong lẫm hay trên bộ ván gõ kê cao giữa nhà để tránh bị ngập khi nước lụt vào nhà. Nông dân nghỉ ngơi để chuẩn bị làm mùa tháng ba, cũng là lúc trời bắt đầu vào mùa mưa bão, gió bấc mưa phùn ướt lạnh căm căm...

Có năm mưa bão tới sớm hơn, mưa nhiều hơn, đến nỗi nhiều đám ruộng lúa vừa chín trễ bị ngã rạp, nước bắt đầu ngập, dân quê vội vàng gặt chạy lụt trước khi bị hư hại. Không có được ngày
nắng ráo để phơi lúa vừa mới gặt xong, phải đổ banh tràn trên hiên nhà cho ráo, sợ ủ lâu sẽ lên mộng, đến khi lúa được phơi khô, xay ra hạt gạo nát không còn ngon cơm. Mây xám xịt nặng trĩu, giăng thật thấp, che khuất mặt trời, cảnh vật sũng ướt tiêu điều, buồn tênh. Trời vừa tạnh rồi  lại đổ mưa, lắm khi mưa rả rích triền miên, mưa dầm dề, như trút nước, như “cầm chĩnh mà đổ,”  rền vang giông gió.

Bão lũ đọa đày dân quê tôi miền Trung đã nghèo còn thêm tơi tả. Thường thì không tránh khỏi mưa bão lụt nặng vào khoảng 23 tháng mười âm lịch.
“… Gió bấc lạnh lùng thổi vào mái rạ,
 Làng tôi nghèo gió mưa tơi tả,
 Trai gái trong làng vất vả ngược xuôi …” (Văn Phụng)

Nhiều năm ngoài thiên tai hàng chục trận mưa bão hung hăng và dữ dội, thổi đùa ngói bay tranh, bung cửa sập nhà, cây cối tróc gốc bật rễ ngã đổ ngổn ngang, hoa màu tan hoang, nước lũ từ thượng nguồn tràn về khủng khiếp; còn bị bồi thêm “nhân tai” do “nhân tài” siêu “đỉnh cao trí tuệ” của chế độ “khẩn trương” xả lũ, , ngoài những đập thủy điện “hoành tráng” sông Hinh, sông Ba Hạ, sông K’rông H’năng, sông La Giêng .v.v…còn có thêm 5 đập thủy điện công suất nhỏ cùng một tỉnh. Khi có mưa bão thì “nhà nước” phối hợp với thiên tai “đột xuất” cho các hồ thủy điện đồng loạt xả lũ không loan báo, không tuân theo qui trình, ngày 4 và 5 tháng 11,2016, chỉ riêng đập thủy điện sông Ba hạ xả lũ với công suất 10,400 thước khối nước/giây làm người dân Tuy hòa trở tay không kịp! Họ xả lũ
mục đích chỉ để bảo vệ đập, không phải bảo vệ dân, làm gia tăng cường độ cuồng thủy lưu lũ tràn khủng khiếp, tạo nên “đại hồng thủy” ào ạt kinh hoàng cuốn trôi nhân mạng, gia súc, nhà cửa, tài sản của dân nghèo khốn nạn ra biển. “Lũ chồng lũ, người dân phải gồng mình chống “lũ kép”- thiên tai và nhân tai.  bao nhiêu công lao mà dân quê tôi dành dụm cả đời, không những bị “quản lý” cướp bóc, bòn rút mà còn bị bão xoáy lũ tràn tàn phá xác xơ mất trắng hãi hùng chỉ trong phút chốc... Những tai ương sờ sờ trước mắt, dân địa phương, dân trong tỉnh đã thấy và biết đã phải hứng chịu, dân trên toàn quốc, trên khắp thế giới đã ngậm ngùi xót thương cho dân Trung Việt.
Ấy vậy mà ông đoản tri khiếm thị Nguyễn Bách Phúc nhân danh tiến sĩ, chủ tịch hội tư vấn khoa học công nghệ và quản lý HASCON tại Sài gòn cho rằng “thiếu cơ sở khoa học để kết tội thủy điện, thủy điện không sinh nước sao gây lụt được? "lũ chồng lũ” chỉ xảy ra  nếu hồ thủy điện bị vỡ. Nhưng hồ bị vỡ và gây ra thảm họa là các hồ của công trình thủy điện lớn. Còn mấy cái hồ của các nhà máy thủy điện ở miền Trung thuộc loại nhỏ, nếu có vỡ cũng chẳng gây ra thêm ảnh hưởng gì đáng kể! ... .lũ lớn gây thiệt hại đâu phải do hồ thủy  điện xả gây ra. …”  
Thêm vào đó, "chủ đầu tư thủy điện thiếu hiểu biết về vận hành hồ chứa. Trong khi đó, chính những người này trực tiếp quyết định phương án giữ hay xả nước.

Wednesday, January 25, 2017

CUỘC ĐỜI VÀ HỆ LỤY

to anphong

Mỗi khi nghe ai nhắc đến đất nước tôi, đồng bào tôi, nhân văn xã hội, hay địa lý lịch sử tôi lắng nghe mà ngậm ngùi hồi tưởng về nơi ấy. Lúc nào cũng cho quê hương mình chỉ là một và trên hết, nhưng mình chưa làm được gì trọn vẹn cho quê hương. Mãi đợi chờ vận nước đổi thay như một lão ăn mày thụ động, ngồi dưới cội sung già. Cho tới bao giờ thì gió nổi sung rơi? Với một trời mặc cảm, thứ mặc cảm nhỏ nhen cứ lảng vảng như bóng ma theo cuộc đời.

Đáng cúi mặt đừng phải thấy cái cá nhân đáng ghét, cho cái tôi nó tự hủy để tâm hồn thanh thản, cho bản ngã trở về lúc chi sơ và nội tại vẫn tự tại, cho ngày tháng thư thả đi qua êm ả như chuỗi ngày xưakhi còn tuổi học trò. Tự ngã thường là ích kỷ, kiêu căng kỳ thị quái dị, chìm sâu vào vùng tự kỷ ám thị, nhiều lúc bất cần đời nhưng lại cần người, một đối tượng, một môi trường để phô trương cái ta ngờ nghệch oái oăm quái ác. Có nhìn lên nhưng không phải là hướng thượng, nhìn khắp bốn phương nhưng mệt mỏi ngoi ngóp nhận thức khiêm nhường trong cái mênh mông của vũ trụ, cái sâu thẳm của càn khôn. Nghe thì hiểu nhưng lại không nhớ, không bắt chước được cái hay cái đẹp, cái tài ba của tiền bối, của trưởng thượng. Chính tự ngã đã khép kín cá nhân vào một vuông góc cỏn con giữa một bầu trời lớn, trói chặc cuộc đời vào một không gian nhỏ hẹp để mặt trời đạo nghĩa nhân bản đốt cháy, gậm nhấm từng tế bào tim óc làm biến thái trí tri, xua đuổi nghĩa và tình dang xa, làm vơi cạn dần từng tuyến thở phế nang cuộc đời, làm cho dư ảnh của gió núi mây ngàn quê hương mỗi ngày một nhạt nhòa trong ký ức. Thôi thì đừng để ý đến những xót xa, những suy tư quanh quẩn, những nhớ thương quay quắc, mà tìm về một nơi chốn bình yên nào đó, tự dỗ dành an ủi tìm quên. Mấy ai nơi đất khách không có những giây phút chạnh lòng nhớ về quê hương, một giang sơn gấm vóc bên bờ Thái Bình xa thẳm, nơi đó có cha mẹ, anh em, bà con và bạn bè, xóm làng với lũy tre xanh, mái đình cổ kính rêu phong là những kỷ niệm đã hun đúc mình khôn lớn thành người....